Page 87 - ZTSO_100.YILKİTAP
P. 87
Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl 84 Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl 85
eğilimine benzer bir şekilde kentin gelişmesine ve tüm yerleşim alanlarına sahiptir. O sırada görev yapan
Savaş ihtimalinin yaratmış olduğu olumsuz atmosfere rağmen şehirde büyümesine neden olmuştur. belediye başkanı Süleyman Faik Ertaman ile uyum
tek sinema olan Zevk Sineması film gösterimlerine devam eder. Halkevi 1935 yılında 210 olan Karabük nüfusu, bu sayede yirmi içinde çalışarak; 30.000 civarında lojman, sosyal
sinemalarından bağımsız olan ve şehir merkezinde yer alan bu sinema; yılda on beş bine çıkmıştır. 1940’lı yıllarda devreye tesis, okul ve hatta cezaevi inşa edilmiştir. Yollar
“içerlek bir yerde ve mum ışığında bilet kesen; pireli, tahtakurulu, lodos giren demir-çelik fabrikasına ait haddehaneler ile asfaltlanmakta, şehre su getirilmektedir.
havalarda sobası çekmez bir salondan oluşmasına karşın” her gece dolup kimya sanayinin ihtiyacını karşılamak için kurulan Kozlu Elektrik Santrali güçlendikçe, kente elektrik
boşalır. Özel sinemanın aracılık etmesiyle halkevinin salonlarında da filmler sülfürik asit ve süperfosfat fabrikaları, 1944 yılından verilmeye başlanmış; 1948’deki Çatalağzı Termik
gösterilmeye başlanır. Hatta bir gün, Paul Muni’nin “Doktor Pasteur” adlı filmi itibaren faaliyete geçmiştir. Fabrika bünyesinde yapılan Santrali’nin devreye girmesi ile tüm kent elektriğe
Halkevi sinemasına gelir. Zambak adlı bir diğer filmde gölden çıplak çıkan su sondajları sayesinde sağlanan su, gerek fabrikanın kavuşmuştur.
Hedy Lamar’ı gören izleyiciler bu müstehcen sahne karşısında şaşkınlıklarını gerekse kentin su ihtiyacını sağlamıştır. Devrek, Çaycuma, Bartın, Ulus gibi yerler, demir
gizleyemez. Film öyle beğenilir ki, ertesi gece salon hıncahınç dolar. Fakat İlk yerleşim yerlerinin çevresini idare binalar ve yollarının sağladığı imkânlarla genişlemiş olan yerleşim
Zambak sadece bir günlüğüne gösterime getirilmiştir. Bununla birlikte, bir lojmanlar oluşturmuştur. Bunların çevresini ise kısa alanlarını oluşturmuştur. Yöreye gelen mevsimlik
Halkevi sinemasında böyle bir filmin nasıl gösterilebileceğinin hesabı da film sürede çalışanların günlük ihtiyaçlarını karşılayacakları, işçilerin bir bölümünün Zonguldak, Kozlu, Kilimli ve
Çatalağzı’na yerleşmeleri de bu bölgelerde nüfusun
gelir düzeylerine uygun farklı yapıdaki mağazalar
şirketine sorulur.
sarmış, ticari gelişme sağlanmıştır. iyice artmasına neden olmuştur.
Şehrin tek özel sineması olan bu Zevk Sineması’nı İrfan Yalçın; Toplumsal Yaşam
“... En ünlüsü değilse de, en ünlülerinden biriydi Zonguldak’taki toplumsal yaşamın belirleyicisi
Zonguldak’ın. Sinema dendi mi, o gelirdi akla, herkes rolündeki EKİ; 1940’lardan itibaren imtiyazındaki
işletme sahası içindeki Zonguldak, Kozlu ve Kilimli’deki
bilirdi. Yoktu çünkü başka. Adı, Zevk Sineması. Kasvetli,
kir pas içinde ama localı... Sinema sahibi de öyleydi,
en ünlülerinden biriydi Zonguldak’ın; tanırdı herkes;
Sinemacı İsmail. Bugünkü İstanbul Pastanesi’nin
karşısında, camlarında Zevk Sineması’nda oynayan
filmlerin fotoğrafları ya da afişleri asılan küçük bir
bürosu vardı. Onun önüne bir sandalye atıp oturur ya
da dikilip dururdu ayakta, gelene geçene bakardı... Ben
onun, Turgut Etingü’nün İlk Grev, Saffet Can’ın Emin
Dayı yapıtlarında anlattığı, Zonguldak kömür havzasının
ilk grevin öncüsü ünlü Laz Emin olduğunu çok sonra
öğrenecektim!” Kaynak: 20. Yüzyılın İlk
Yarısında Zonguldak:
ifadeleriyle anlatır. Gündelik Yaşam ve
Siyaset, 2015.