Page 87 - ZTSO_100.YILKİTAP
P. 87

Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl  84                                                        Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl  85






                        eğilimine benzer bir şekilde kentin gelişmesine ve            tüm yerleşim alanlarına sahiptir. O sırada görev yapan
 Savaş ihtimalinin yaratmış olduğu olumsuz atmosfere rağmen şehirde   büyümesine neden olmuştur.  belediye başkanı Süleyman Faik Ertaman ile uyum
 tek sinema olan Zevk Sineması film gösterimlerine devam eder. Halkevi   1935 yılında 210 olan Karabük nüfusu, bu sayede yirmi   içinde çalışarak; 30.000 civarında lojman, sosyal
 sinemalarından bağımsız olan ve şehir merkezinde yer alan bu sinema;   yılda on beş bine çıkmıştır. 1940’lı yıllarda devreye   tesis, okul ve hatta cezaevi inşa edilmiştir. Yollar
 “içerlek bir yerde ve mum ışığında bilet kesen; pireli, tahtakurulu, lodos   giren demir-çelik fabrikasına ait haddehaneler ile   asfaltlanmakta, şehre su getirilmektedir.

 havalarda sobası çekmez bir salondan oluşmasına karşın” her gece dolup   kimya sanayinin ihtiyacını karşılamak için kurulan   Kozlu Elektrik Santrali güçlendikçe, kente elektrik
 boşalır. Özel sinemanın aracılık etmesiyle halkevinin salonlarında da filmler   sülfürik asit ve süperfosfat fabrikaları, 1944 yılından   verilmeye başlanmış; 1948’deki Çatalağzı Termik
 gösterilmeye başlanır. Hatta bir gün, Paul Muni’nin “Doktor Pasteur” adlı filmi   itibaren faaliyete geçmiştir. Fabrika bünyesinde yapılan  Santrali’nin devreye girmesi ile tüm kent elektriğe

 Halkevi sinemasına gelir. Zambak adlı bir diğer filmde gölden çıplak çıkan   su sondajları sayesinde sağlanan su, gerek fabrikanın   kavuşmuştur.
 Hedy Lamar’ı gören izleyiciler bu müstehcen sahne karşısında şaşkınlıklarını   gerekse kentin su ihtiyacını sağlamıştır.   Devrek, Çaycuma, Bartın, Ulus gibi yerler, demir
 gizleyemez. Film öyle beğenilir ki, ertesi gece salon hıncahınç dolar. Fakat   İlk yerleşim yerlerinin çevresini idare binalar ve   yollarının sağladığı imkânlarla genişlemiş olan yerleşim
 Zambak sadece bir günlüğüne gösterime getirilmiştir. Bununla birlikte, bir   lojmanlar oluşturmuştur. Bunların çevresini ise kısa   alanlarını oluşturmuştur. Yöreye gelen mevsimlik
 Halkevi sinemasında böyle bir filmin nasıl gösterilebileceğinin hesabı da film   sürede çalışanların günlük ihtiyaçlarını karşılayacakları,   işçilerin bir bölümünün Zonguldak, Kozlu, Kilimli ve
                                                                                      Çatalağzı’na yerleşmeleri de bu bölgelerde nüfusun
                        gelir düzeylerine uygun farklı yapıdaki mağazalar
 şirketine sorulur.
                        sarmış, ticari gelişme sağlanmıştır.                          iyice artmasına neden olmuştur.


 Şehrin tek özel sineması olan bu Zevk Sineması’nı İrfan Yalçın;   Toplumsal Yaşam

 “... En ünlüsü değilse de, en ünlülerinden biriydi   Zonguldak’taki toplumsal yaşamın belirleyicisi
 Zonguldak’ın. Sinema dendi mi, o gelirdi akla, herkes   rolündeki EKİ; 1940’lardan itibaren imtiyazındaki
                        işletme sahası içindeki Zonguldak, Kozlu ve Kilimli’deki
 bilirdi. Yoktu çünkü başka. Adı, Zevk Sineması. Kasvetli,

 kir pas içinde ama localı... Sinema sahibi de öyleydi,

 en ünlülerinden biriydi Zonguldak’ın; tanırdı herkes;
 Sinemacı İsmail. Bugünkü İstanbul Pastanesi’nin

 karşısında, camlarında Zevk Sineması’nda oynayan

 filmlerin fotoğrafları ya da afişleri asılan küçük bir

 bürosu vardı. Onun önüne bir sandalye atıp oturur ya
 da dikilip dururdu ayakta, gelene geçene bakardı... Ben

 onun, Turgut Etingü’nün İlk Grev, Saffet Can’ın Emin

 Dayı yapıtlarında anlattığı, Zonguldak kömür havzasının

 ilk grevin öncüsü ünlü Laz Emin olduğunu çok sonra
 öğrenecektim!”   Kaynak: 20. Yüzyılın İlk
 Yarısında Zonguldak:
 ifadeleriyle anlatır.   Gündelik Yaşam ve
 Siyaset, 2015.
   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92