Page 99 - ZTSO_100.YILKİTAP

Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl 96 Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl 97

Erdemir 530.000 metrekaresi konut, 274.000 zamanlarında siyasal faaliyetler dışında kaldıkları dönemi Toplumsal Yaşam
metrekaresi fabrika olmak üzere 3500 dönüm üzerine içermektedir. 1954-1970 yıllarını içeren bu dönemlerde
kurulmuştur. Çalıştıracağı tahmini 3500-4000 işçi için Kurucu Meclis, Türk-İş’i “danışma kurumu” olarak kabul 1960 yılından itibaren Zonguldak’ın bütününü
toplam 1000 işçi evi, bekar personel için 100 kişilik etmiş, toplumsal yaşama dair pek çok konuda söz sahibi oluşturan Merkez, Kozlu, Kilimli ve Çatalağzı’nın
pavyon, evli personelden idari için 35, geri kalanlar olmalarını sağlamışlardır. nüfusları gittikçe artmıştır. Bu istikrarlı büyüme,
için 100 bina yapılması uygun bulunmuştur. 274 sayılı Sendikalar Kanunu, sendikaların siyasi Zonguldak Maden İşçileri Sendikası’nın
önderliğinde başlattığı yapı kooperatifçiliği ile
Erdemir’in kurulması sayesinde Ereğli’nin nüfusu partilerle olan başta mali yönden olmak üzere çoğu apartmanların sayısında ciddi bir artış görülmesine
1960 yılında 8.812 iken, 1965 yılında 21.596’ya, konudaki diyaloglarını engellemektedir. Buna karşın neden olmuştur.
1970’de 28.904’e çıkarak patlama yaşamıştır. siyasal arenada faal bir güç olmalarını da sağlamıştır.

1970’lerde demir-çellk sanayiye bağlı yan Türk-İş, bu dönemi USAID’in mali desteği ile partiler 1970’lerden sonra bu yerlerde kapsamlı bir
sanayiler de gelişmiştir. Erdemir’de üretilen ham üstü politika yaparak geçirmiş, hükümetlerle çatışma planlama yaklaşımı ele alınmış ve kısmen de
maddeyi işleyen, büyük yassı levhaların eritildiği, yaşamamıştır. olsa tamamlanabilmiştir. İller Bankası, bölgede
daha önce yapılan çalışmaları da dikkate alarak
merdanelerden geçirildiği haddehaneler ve 1960 yılından itibaren sendikalı işçi sayısında toplu iş
dökümhanelerin yanı sıra soba, yedek parça sözleşmesi, grev ve lokavt kanunu gibi işçi lehine çıkan Zonguldak Metropoliten Alan planlarının yapılması
imalatçıları ve dökme demir sektörleri de oluşmuştur. kanununlar sebebiyle ciddi artış görülmüştür. için kapsamlı bir çalışma yürütmüştür.
Yine aynı yıllarda tersanecilik başlamış, Erdemir’in Böylelikle, 1971 yılına kadar, grev ve toplu sözleşme Toplumsal yaşamdaki hızlı ayrışma süreci,
ürettiği sac tersanelerde kullanılmıştır. hakkı kazanan çalışan kesim çok sayıda grev apartmanlaşmanın getirdiği toplumsal
gerçekleştirmiştir. Zonguldak’ta ise bu durum 1965- yabancılaşma ile birleştiğinde 1960 ve öncesinde
1968 yılları arasında görülmüş, grevler yapılmıştır. yaşanan toplumsal hareketliliğin azalmasına
İş Hayatı neden olmuş, Zonguldak kendine has özellikleri
Türkiye’de sendikacılık hareketi, 1950’li yıllarda kaybederek sıradan bir Anadolu kentine
Türk-İş’in kurulması ile başlamıştır. Bu hareket Dış Göç ve Zonguldak’taki İşçi dönüşmeye başlamıştır.
konfederasyona benzer bir sistem içinde başlamıştır. Hareketleri Karabük’te artan haddehaneciler, İstanbul ve
Bu doğrultuda, gelir kaynağı üye aidatları olan benzer İskenderun’a göç etmeye başlamış, geriye
kurumlar gibi içinde bulundukları mali sıkıntılardan Federal Almanya ile Türkiye arasında imzalanan kalanlar yatırımlarını sanayi yerine gayrimenkule
kurtulabilmek amacıyla hükümetten olabildiğince anlaşma kapsamında, 1961 yılından itibaren yönlendirmişlerdir.
yardım almaya çalışmaktadırlar. Türkiye’den Almanya’ya doğru ciddi sayılarda işçi göçü
başlamış; fakat 1973 yılında Almanya’nın işçi alımlarını Ereğli; gelir düzeyini Erdemir’in yassı mamullerini
1955 ile 1957 yılları arasında Türk-İş; yönetici durdurması ile Türkiye ekonomik olarak zor durumda değerlendirerek soba, soba borusu gibi ürünler
kadrolarını CHP tabanlı üyelerden seçmiş, bu durum kalmıştır. Bunun nedeni; yurt dışına işçi gönderen ile çelik konstrüksiyon ve gemi yapımından
da DP hükümeti ile aralarının kötüleşmesine neden Yunanistan, Yugoslavya, İspanya ve İtalya gibi işçi sağlamaktadır.
olmuştur. Sendikalar Kanunu’na aykırı kurulduğuna dövizlerini kendi ekonomilerine katabilecek ekonomik

dair mahkemeye verilmiş ve kapatılma isteminde tedbirler almış, yurt dışına işçi gidişlerini sınırlamaya
bulunularak baskı altına girmesi sağlanmıştır. başlamışlardır. Çalışma Yaşamındaki Gelişmeler Zonguldak’ta bir maden işçisi. Kaynak: Anonim
Türkiye’de sendikacılık üç döneme ayrılmıştır. İlk dönem, 1960 yılında Zonguldak’ta halka açık şirketler Özel Sektör Yatırımları olan Bartın Tuğla Fabrikasının halka açık şirket olarak
USAID’den alınan mali ve teknik destek ile başlayan gündeme gelmiş, ilki olan Bartın Kağıt Sanayi AŞ Bu dönemde Zonguldak’ta yapılan özel sektör kurulması ile devam etmiştir. Bu fabrikada çalışan 108
sendikayla ilgili eğitim faaliyetlerinin yapıldığı dönemi 1971’de üretime geçmiştir. 1975’te üretime geçen yatırımlarında patlama yaşanmıştır. 1964 yılında personel, yılda yaklaşık 55 bin tuğla üretmiştir. Yine
kapsamaktadır. İkincisi, sendikal hareketlerin amaçları Mankap İnşaat Malzemeleri İşçi Gücü Sanayi ve Ticaret Turgut Işık ile başlayan sanayi yatırımları, Baksan’dan izolasyon tuğlası ve blok izol tuğlası üreten Bartuğsan
doğrultusunda, yani faydacı yaklaştığı ve son olarak kriz ise ilk işçi şirketi olma özelliğine sahiptir. sonra 1973’te tuğla, pişmiş kil ve çimento üretecek Fabrikasında da 1980 yılında 177 işçi çalıştırılmaktadır.