Page 102 - ZTSO_100.YILKİTAP
P. 102
Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl 100 Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl 101
1980’lerden Günümüze
1980’lerde Zonguldak Sanayisi başlanmıştır. Daha önce uygulanan müdahale ve
sosyal devlet anlayışından uzaklaşılarak, ekonomide
Sanayileşme alanında uygulanan politikalar bakımından piyasa koşullarına göre hareket edilmeye başlanmıştır.
1980 ve sonraki yıllar Türkiye ekonomisi açısından Bunun sonucu olarak özelleştirme sürecinde; devlet
büyük bir önem taşımaktadır. Sanayileşme politikası tarafından desteklenen sektör ve işletmeler kârlı
kapsamında; 24 Ocak 1980 tarihinde uygulamaya konan olmadıkları gerekçesiyle gerçek değerlerinin altında satışa
istikrar programları, sanayinin niteliğini değiştirmiştir. çıkartılmışlardır. Özelleşmenin bir sonucu olarak işten
Bu değişim devletin sanayiye yatırım yapmaması, çıkarmaların artması, çalışanların ücretlerinin azaltılması,
özelleştirme adı altında elinde bulundurduğu sanayi büyümeye yönelik yatırımların durdurulması ve
tesislerini satışa çıkarması; böylelikle endüstriyel teknolojinin yenilenmemesi gibi durumlar ortaya çıkmıştır.
yatırımların ve üretimin serbest piyasa koşullarına
bırakılması sebebiyle gerçekleşmiştir. 1980 öncesi korumacı ve ithal ikameci yaklaşımın
benimsendiği içe dönük sanayileşme politikası, bu
Zonguldak, 1980’li yıllara kadar kömür işletmeciliği ve yıldan sonra dışa dönük sanayileşme politikalarına yerini
demir-çelik gibi ağır sanayi kuruluşlarının etkisi altında bırakmıştır. Yine 1980 öncesinde büyük çaplı kitle üretimi
kalmış, bu tarihten sonra ise daha çok özel sektör ve yapan, dikey ve hiyerarşik yapıdaki bürokrasiler tarafından
çok ortaklı sanayi yatırımlara yönelerek ham madde, yönetilen, sendikalı iş gücü istihdam eden ve fordist
orman ve gıda ürünlerine dayalı üretime yönelik olarak tanımlanan tek tip, seri üretim sanayi modelini
gelişme göstermiştir.
benimseyen üretim örgütlenmesini ön plana çıkmıştır.
Ulusal ekonomiye katkısı olan Zonguldak, sonraki Zonguldak’ta bu anlamda, Türkiye’nin demir-çelik ve
yıllarda bu rolünü yitirmiş; kente yapılan yatırımlar taş kömürü sanayinde en büyük kurum ve kuruluşların
azalmış, kamuya ait işletmelerin özel sektöre devri ya da bulunması, bu sürecin en belirgin olarak yaşandığı ve
kapatılması gündeme gelmiştir.
etkilediği il haline gelmesine neden olmuştur.
O dönem IMF ve Dünya Bankası tarafından önerilen
yapısal uyum programları, 1980 sonrası dışa açılma
politikası kapsamında uygulamaya konmuştur. Böylelikle Madencilik
korumacı politikalardan uzaklaşılıp, ulusal ekonomi Türkiye’nin taş kömürü adı verilen en zengin koklaşabilir
anlayışı benimsenmiş ve ekonomik alanda dışa açılmaya maden kömürü yatakları Zonguldak’ta bulunmaktadır.