Page 108 - ZTSO_100.YILKİTAP
P. 108

Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl  106                                                                                                                                                                                                       Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası 100. Yıl  107







                        Zonguldak’taki Sosyal Değişim                                 Bunun yanı sıra Zonguldak gibi sanayileşmenin bir                                                        Nüfusun Eğitim Durumu                                         üzerinde olumsuz bir etki bırakmaktadır. Bu sürecin
                                                                                      sonucu olarak kent haline gelmiş yerler için çalışan                                                                                                                   devam etmesi durumunda, eğitimli kesim kentten
                        1980 yılından sonraki dönemde meydana gelen                   nüfusun gösterdiği yapısal değişiklikler, toplumsal                                                      Zonguldak’ta Türkiye’deki gelişmeye paralel olarak,           göç ederek kentin eğitim seviyesinin düşmesine
                        değişiklikler Zonguldak’ın sosyal yaşamında da                değişimin ipuçlarını vermektedir.                                                                        1935 yılında altı ve daha yukarı yaş grubunun sadece
                        değişikliklere neden olmuştur. Zonguldak’ta yaşanan                                                                                                                    %16,77’si okuma-yazma bilirken, bu oran günümüzde             neden olacaktır.
                        göç, yaratılan gayri safi milli hasılat gibi durumlar bu                                                                                                               %94,40’a çıkmıştır.
                        değişikliklerden bazılarını oluşturmaktadır. 1980 sonrası     Nüfus Yapısı                                                                                             Cinsiyetler arasında da okuma-yazma bilinirliği arasındaki  Kentleşme ve Göç
                        yaşanan sanayisizleşme dönemi, ilin ekonomik yapısını         Zonguldak’ın nüfus yapısındaki değişimleri                                                               fark oldukça azalmıştır. 2018 yılı sayım sonuçlarına göre
                        olumsuz etkilemiş ve çöküntü sürecine girmesine neden         anlayabilmek için Cumhuriyet Dönemi’nden itibaren                                                        Zonguldak’ta okuma-yazma bilen erkeklerin oranı yaklaşık      Kentleşme kavramı, bir ülkenin toplumsal ve
                        olmuştur.                                                                                                                                                                                                                            ekonomik yapısını şekillendiren önemli unsurlardan
                                                                                      yapılan nüfus sayımlarına bakılması gerekmektedir.                                                       %48 iken, bu sayı kadınlarda yaklaşık %46’ya ulaşmıştır.      bir tanesidir. Bu sebeple, kentte yaşanan sanayileşme
                        Bir şehrin sosyal yapısının değişiminde en somut              1927 ila 2000 yılları arasındaki nüfus değişimlerine                                                     Aynı oransal farklılıkları şehir ve köy nüfusunda da görmek
                        belirtiler nüfus yapısı ve değişim eğilimleri üzerinde        bakıldığında; 1975 yılına kadar nüfusun arttığı, bu                                                      mümkündür.                                                    sürecinin dışında, toplumsal değişim de kentleşme
                        görülmektedir. Nüfustaki değişimler, toplumsal değişme                                                                                                                                                                               sürecini etkileyen bir diğer faktördür. Bu süreç, aynı
                        süreci içinde son derece önemli bir yere sahiptir. Bunun      yıldan sonra ise hızla düştüğü görülmektedir.                                                            Eğitim düzeylerindeki gelişme Türkiye standartlarının         zamanda ekonomik ve toplumsal yapı üzerinde
                        nedeni; bir toplumun sosyal yapısını anlayabilmek             Bartın’ın il olduğu 1991 yılı ile Karabük’ün il olduğu                                                   üzerinde bir gelişim göstermiştir. Eğitim düzeyinin           de etkili olmaktadır. Kentleşme düzeyinin önemli
                        için mutlaka o toplumun nüfus yapısının incelenmesi           1995 yılı da Zonguldak’ta nüfus değişimine neden                                                         görece yükseldiği Zonguldak’ta iş bulma                       göstergelerinden biri olan şehir-köy oranına
                        gerektiğidir. Özellikle nüfustaki iş gücü, istihdam, işsizlik  olmuştur. 2000 yılı nüfus sayımında bu durum                                                            olanaklarının zorlaşması, özellikle genç nüfus                bakıldığında 2018 yılındaki il nüfusunun yaklaşık
                        gibi değişimler önem kazanmaktadır.                           görülmekte, yeni idari yapı ortaya çıkmaktadır.


                       1997-2000 Yılları Arasında İlçelere Göre Şehir ve Köy Nüfusu, Yıllık Nüfus Artış Hızı                                                                                   Zonguldak İli Okuma-Yazma Bilen Nüfus (1935-2018) (6 ve daha yukarı yaştaki nüfus)



                                                                                           Şehir Nüfusu                     Köy Nüfusu                                                                                                                                         Okuma-Yazma         Okuma-Yazma
                          Yıllar         Nüfus           Yıllık Ort. Artış Hızı %                                                                                                                Yıllar   Toplam      Okuma-Yazma Bilmeyen          Okuma-Yazma Bilen
                                                                                     Toplam              %              Toplam            %                                                                                                                                   Bilmeyen Oranı        Bilen Oranı

                        1927                 267.965                      23,00           33.366            12,45           234.599        87,55                                                1935        257.865                   214.623                        43.242              83,23                16,77
                        1935                 322.108                      16,49           43.488            13,50           278.620        86,50                                                1940        297.546                   213.015                        66.531              77,64                22,36
                        1940                 349.783                      18,40           49.644            14,19           300.139        85,81                                                1945        316.610                   227.714                        91.896              70,98                29,02

                        1945                 383.481                      21,35           60.648            15,77           323.013        84,23                                                1950        363.725                   248.152                       114.512              68,42                31,58
                        1950                 426.684                      28,14           63.055            14,78           363.629        85,22                                                1955        392.625                   243.522                       148.284              62,15                38,85

                        1955                 491.147                      29,45           95.254            19,39           395.893        80,61                                                1960        461.475                   291.984                       169.488              63,27                36,73
                        1960                 369.059                      26,66          123.094            21,63           445.965        78,37                                                1965        528.802                   278.581                       249.795              52,72                47,28
                        1965                 650.191                      26,86          137.463            24,22           492.728        75,78                                                1970        611.365                   276.572                       334.793              45,24                54,76

                        1970                 743.654                      23,45          220.904            29,71           522.750        70,29                                                1975        685.390                   251.510                       432.907              36,75                63,25
                        1975                 836.136                      26,48          263.365            31,50           572.791        68,50                                                1980        787.327                   252.465                       534.824              32,07                67,93

                        1980                 954.312                      18,10          312.843            32,78           641.669        67,22                                                1985        884.218                   180.403                       701.696              20,45                79,55
                        1985                1.044.945                      5,40          350.832            33,57           694.113        66,43                                                1990        945.047                   165.898                       779.021              17,56                82,44
                        1990                1.073.560                      -6,01         411.617            38,34           661.943        61,66                                                2000        558.706                    68.044                       490.594              12,18                87,82

                        2000  (1)            615.599                           -         250.282            40,66           365.317        59,34                                                2018        555.708                    27.997                       524.895                5,03               94,40
                                                                                                                                                                                               Kaynak: TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi
                       (1)  Bartın’ın 1991 yılında, Karabük’ün 1995 yılında Zonguldak ilinden ayrılarak il olmaları nedeniyle Zonguldak idari bölünüşü değişmiştir. 2000 yılı nüfusu
                       Zonguldak ilinin yeni idari yapısına göre verilmektedir.  Kaynak: TÜİK, 1927-200 Genel Nüfus Sayımları.
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113